Czego oczekiwać od Scrum Mastera?

Grupa Product Ownerów z jednej z firm zadała nam pytanie: „Czego w praktyce możemy oczekiwać od Scrum Mastera?”. To zagadnienie zainspirowało nas do szerszej dyskusji o tym, jak powinna wyglądać taka współpraca ze Scrum Masterem z perspektywy dowolnego członka Zespołu Scrumowego. Jeśli zarządzasz Scrum Masterami lub jesteś członkiem Zespołu Scrumowego, to ten materiał jest właśnie dla Ciebie. Scrum Masterzy też znajdą tu przydatne informacje. Pomożemy Ci zrozumieć, jak skutecznie komunikować swoją rolę i odpowiedzialności.

Zapraszamy Cię do obejrzenia nagrania podcastu

Transkrypcja podcastu „Czego oczekiwać od Scrum Mastera?”

Kuba: Niedawno na warsztacie, który realizowaliśmy razem z Jackiem w jednej z firm, Product Ownerzy zebrani w tej grupie zapytali nas czego tak naprawdę w praktyce mogą oczekiwać od Scrum Mastera. Uznaliśmy to za świetne pytanie, zwłaszcza ten kontekst takiej praktycznej realizacji odpowiedzialności Scrum Mastera. Przepracowaliśmy sobie na tamtym warsztacie wspólnie odpowiedź, ale po uogólnieniu czujemy, że ta perspektywa jest interesująca dla wszystkich, nie tylko dla Product Ownerów. Zdecydowaliśmy, że to temat na ten odcinek. Więc sponsorami odcinka merytorycznymi jest grupa Product Ownerów ze znanej nam firmy, między innymi Łukasz i Adrian, których pozdrawiamy.

Jacek: Odcinek kierujemy do osób, które zarządzają Scrum Masterami oraz do członków Zespołów Scrumowych, którzy pracują ze Scrum Masterem. To nie znaczy, że Scrum Master powinien wyłączyć to nagranie, wręcz przeciwnie. Posłuchaj, jak tłumaczymy innym to, co należy do Twojej odpowiedzialności. Dokonaj samodzielnej refleksji, zarówno na poziomie tego, jak potrafisz tłumaczyć sens swojej roli, jak i to, co faktycznie jest przez Ciebie realizowane, a w czym możesz się jeszcze poprawić.

Kuba: W tym odcinku powiemy o tym, że Scrum Master, poprawnie realizujący swoją odpowiedzialność, inicjuje rozmowę o swojej ofercie, edukuje zespół w temacie zwinności i Scruma, sprawia, że wydarzenia i artefakty scrumowe mają sens.

Jacek: Zapewnia, że zespół się regularnie usprawnia, doprowadza do usuwania przeszkód, zwraca uwagę zespołu na jego efektywność i wyjaśnia intencje swoich działań.

Kuba: Temat interesujący, posłuchaj reszty odcinka. Spis treści tego odcinka jest prosty, zawiera dwa rozdziały. Jeden, to, czego możesz oczekiwać od Scrum Mastera, gdzie powiemy w szczegółach to, co przed chwilą wymieniliśmy, a w drugiej części skupimy się na tym, co zrobić, jeśli sposób pełnienia roli Scrum Mastera wymaga usprawnienia.

Jacek: I, zanim pójdziemy dalej, informacja, to taka najprostsza instrukcja, świadomie wyselekcjonowaliśmy to, co jest najistotniejsze naszym zdaniem i w szczególności naszą ambicją nie było zrobienie tutaj kalki z Przewodnika po Scrumie.

Kuba: Ok, to pierwszy rozdział. Czego możesz oczekiwać od Scrum Mastera? Zaczęliśmy od tego, że Scrum Master inicjuje rozmowę o swojej ofercie. Jest to takie BHP pracy scrum masterskiej, gdzie oczekujemy, że Scrum Master, który rozpoczyna pracę z danym zespołem czy w ogóle w danej firmie, umie opowiedzieć o tym, czym się zajmuje, co planuje robić, jakie techniki stosuje i w jakich zasadach współdziałania będzie operować. Tutaj, jeśli czujesz, że twój Scrum Master w Twoim zespole tego nie zrobił, albo nie zrobił to swoją osobą, tutaj zakładamy, że może nasi Słuchacze są w różnych rolach, jako Product Owner, lider zespołu czy konkretna funkcja w gronie deweloperów, jeśli masz poczucie niedosytu, albo no ewidentnie, nikt nigdy w gronie scrummasterskim z Tobą nie rozmawiał na temat tego, czym Scrum Master się zajmuje, no to uważamy, że to jest jakby taki pierwszy, wręcz zerowy krok. Scrum Master powinien wyjaśnić, na czym polega ta funkcja.

Jacek: I to brzmi banalnie, na zasadzie, no cóż, wielce tutaj można opowiadać, natomiast umiejętność opowiedzenia, przedstawienia takiej oferty świadczy o tym, że jest ona dosyć dobrze przemyślana i co ważne, wybiega tylko poza wsparcie zespołu w trakcie wydarzeń scrumowych. Tych rzeczy, które Scrum Master może zaoferować, jest o wiele więcej i samo ćwiczenie polegające na zastanowieniu się, co ja tak naprawdę mogę zrobić w organizacji jako Scrum Master, jest czymś, do czego z Kubą gorąco zachęcamy. 

Jacek: Kolejna rzecz, którą możesz oczekiwać od Scrum Mastera, to to, że edukuje on zespół w temacie zwinności oraz Scruma. Czyli spodziewamy się tutaj, że zarówno jest w stanie wytłumaczyć framework scrumowy, który w wielu firmach jest jakiegoś rodzaju fundamentem, na którym opiera się praca zespołów, natomiast oczekiwalibyśmy tutaj nieco więcej, czyli zrozumienie też, czym tak naprawdę jest zwinność. Popularność Scruma doprowadziła do tego, że często pewne techniki czy praktyki są kategoryzowane jako scrumowe, no i w tym wszystkim bardzo łatwo zapomnieć, że za tym wszystkim stoją pewne pryncypia, pewne techniki wynikające czysto z podejścia zwinnego, czy inspirowane z innych metod pracy, czy z innych frameworków. Zrozumienie tego oraz umiejętność sensownego wytłumaczenia tego w zespole jest czymś, czego spodziewałbym się od Scrum Mastera.

Kuba: I co mamy na myśli w praktyce w takim punkcie, że Scrum Master edukuje? Mamy tu na myśli między innymi chociażby samo zarządzanie, czyli koncept tego, że zespół sam organizuje sobie pracę i nie potrzebuje żadnego koordynatora, żadnego managera, żadnej osoby zewnętrznej lub nadrzędnej nad zespołem. Zespół często boryka się z tematem Celu Sprintu. Tutaj też oczekujemy, że Scrum Master umie to wyjaśnić, podpowiedzieć, jak to zastosować, umie też przeprowadzić zespół przez pewną zmianę, żeby coś takiego wprowadzić w życie. Czy szereg tematów związanych na przykład z zarządzaniem, Backlogiem Produktów, gdzie tu są techniki związane z prioretyzacją, jakieś szablony stosowania konkretnych sposobów opisu tych elementów? Wymieniam tylko kilka takich najpopularniejszych, ale tak generalizując, oczekuję, że Scrum Master umie powiedzieć, jaką praktykę można by zastosować dla problemu, jaki dany zespół ma, każdy ma swoje. Umie też powiedzieć, słuchajcie, można to robić tak, czy to poprzez przykłady, czy poprzez jakieś szablony, czy poprzez jakieś podpowiedzi z jakichś konkretnych modeli. Ale co ważne, też umie też wprowadzić to w życie i pomóc zespołowi to zastosować, podpowiedzieć jak to zrobić po raz pierwszy, podpowiedzieć jak to zrobić jeszcze lepiej. Czyli tutaj, jeśli Scrum Master razem z nami wszystkimi w zespole mówi, nie umiemy tego robić, to myślę, że jednak to Scrum Master ma tutaj coś do nadrobienia w temacie umiejętności edukacji zespołu.

Kuba: Trzecia rzecz, której możesz oczekiwać od swojego Scrum Mastera to to, że sprawia, że wydarzenia i artefakty scrumowe mają sens. Coś, co z bólem serca czasami słyszę od zespołów, to stwierdzenia typu: Nasze Daily nie ma sensu, albo nie ma sensu realizować Retrospektywy, czy to, co mamy w Backlogu Produktu jest zupełnie bezcelowe, bezsensowne, nie ma sensu tego uzupełniać. To jest dla mnie sygnał, że tu jest coś do poprawy i tak zamieniając to na pozytyw, wszystkie elementy Scruma, tak jak ja w niej ja go wierzę, jak go praktykowałem, jak go widziałem na własne oczy przez kilkanaście lat, mają sens. Po coś są, są realizowane z pewną intencją i to Scrum Master umie to do zespołu przekazać, zrozumiałem językiem, ale też tak sprawić, żeby ten sens się w zespole pojawił. Zwłaszcza zespół początkujący, albo mający jakieś swoje wyzwania może robić te wszystkie elementy bardzo niedoskonale, ale to od Scrum Mastera oczekuję, że drobnymi korektami, drobnymi podpowiedziami sprawiamy, że pewne rzeczy w naszym Scrumie zaczynają się składać w większą całość.

Jacek: I pierwszym krokiem z perspektywy Scrum Mastera byłoby na pewno zrozumienie tych wszystkich niuansów, żeby móc komentować wydarzenia i artefakty oraz ich celowość i sensowność, to najpierw trzeba odrobić lekcje pod tytułem po co tak naprawdę to robimy? Dlaczego ten konkretny element Scruma jest tu, gdzie jest, dlaczego powinniśmy na niego zwracać uwagę? Co oczywiście prowadzi do rekomendacji, żeby jednak zadbać o edukację i tak naprawdę, naprawdę zrozumieć, po co te konkretne klocki zostały wymyślone. No i z mojej perspektywy i na bazie moich doświadczeń, to jest coś więcej niż tylko lektura Przewodnika po Scrumie. Jednak rozmawianie z praktykami, uczestnictwo w szkoleniach, w których jest to tłumaczone przez osoby, które faktycznie to rozumieją, to są na pewno przykładowe rzeczy, które można zrobić, żeby takie zrozumienie uzyskać.

Jacek: Kolejna rzecz, którą możesz oczekiwać od Scrum Mastera. Zapewnia, że zespół się regularnie usprawnia. Usprawnianie się jest absolutnym filarem zarówno podejścia zwinnego, jak i Scruma. I zadbanie o to, żeby faktycznie to usprawnianie miało miejsce, jest jedną z ważniejszych funkcji Scrum Mastera. Z jednej strony ważne, żeby takie usprawnienia faktycznie były realizowane, czyli to na co się umówimy, żeby było faktycznie przez zespół wykonywane. Z drugiej strony warto byłoby zadbać o to, żeby były to faktycznie te rzeczy, które usprawnią pracę zespołu, a nie były tylko jakimiś takimi wygodnymi tematami zastępczymi.

Kuba: I po czym możemy poznać, że taki Scrum Master wspiera zespół właśnie w usprawnianiu? Przede wszystkim realizuje Retrospektywy Sprintu. Tutaj w wielu zespołach to wydarzenie scrumowe albo niestety jest pomijane, albo jest traktowane bardzo po macoszemu. Dobry Scrum Master sprawia, że zespół czuje o co chodzi w tej Retro, czuje też jaki ma przebieg, jakich instrukcji oczekuje od członków zespołu, które uczestniczą w tym wydarzeniu. No i w efekcie właśnie cały zespół dochodzi do konkretów. To nie jest tylko narzekanie, to też jeden z popularnych wzorców negatywnych, ale że zespół wychodzi z poczuciem – Tak. Od najbliższego Sprintu zrobimy tą jedną, dwie, trzy rzeczy, które faktycznie spróbują zmienić realia pracy tego zespołu. Jeśli któryś z tych wzorców negatywnych, o których wspomniałem w poprzednim zdaniu, jest do poprawy, to być może warto rzucić okiem na nasz webinar o tym, jak powinna wyglądać porządna Retrospektywa Sprintu. Jest ona do znalezienia pod adresem porzadnyagile.pl/retro.

Kuba: Kolejna rzecz, o którym poznać, że Scrum Master realizuje swoją odpowiedzialność w poprawny sposób, to to, że doprowadza do usuwania przeszkód. Przeszkody to jest takie bardzo scrumowe ogólne pojęcie na to, że zespół albo spowalnia swoją pracę, albo niepotrzebnie ma jakieś przestoje, czy trudności w realizacji swoich celów, czy po prostu ewidentnie utyka w miejscu i nie jest w stanie zrealizować swoich planów. Co ważne, tutaj specjalnie mówimy dość ogólnie, bo też tak to w praktyce jest realizowane. Scrum Master swoimi działaniami doprowadza do usuwania przeszkód, ale to nie jest tak, że Scrum Master osobiście usuwa te przeszkody, bo tutaj sposobów realizacji tego może być więcej. Scrum Master niektóre przeszkody może usuwać osobiście, ale też może się przysłużyć zespołowi poprzez świadomą eskalację problemów do odpowiednich osób poza zespołem albo wsparcie innych członków zespołu w tym, żeby to usuwanie faktycznie nastąpiło. Na przykład poprzez przypominanie o temacie, nie ignorowanie tematu, dostrzeganie, że on w ogóle istnieje i tym sposobem zachęcenie całego zespołu do wspólnego rozwiązania problemu.

Jacek: Dobrego Scrum Mastera w tym aspekcie poznamy po tym, że ten rejestr tych przeszkód, jakiś Backlog przeszkód, lista przeszkód, ona istnieje, ona jest widoczna, to nie jest coś, co Scrum Master sobie gdzieś tam kitra na boku i to jest coś takiego jego, do czego zespół nie ma dostępu. Powinno być absolutnie odwrotnie, czyli tak naprawdę to są przeszkody zespołowe, które oczywiście Scrum Master będzie próbował rozwiązać samodzielnie czy z pomocą innych osób, ale jednak będzie powodował, że te tematy będą szły do przodu. Istotnym aspektem w kontekście usuwania przeszkód jest zadbanie o to, żeby rozmawiać o faktycznych przyczynach źródłowych problemu, żeby nie rozwiązywać jakichś takich powierzchownych, widocznych aspektów, a jednak zagłębić się trochę w głąb problemu i zrozumieć z czego on tak naprawdę wynika.

Jacek: Przedostatnia porada w kontekście czego możesz oczekiwać od Scrum Mastera, zwraca uwagę zespołu na jego efektywność. Kiedy mówimy o efektywności, mamy tutaj na myśli relacje efektów uzyskanych przez zespół w kontekście do tego jakie były koszty doprowadzenia do tych rezultatów, do tych efektów. W szczególności nie mamy tutaj na myśli patrzenia na to jak bardzo ludzie są zajęci, czy jak bardzo są zapracowani, czy jak szybko pracują. Kompletnie to nie ta ścieżka, raczej ta prosta relacja efektów do poniesionych kosztów. 

Kuba: I relacja jest prosta, ale sposób tego mierzenia nie zawsze będzie prosty, więc tutaj co zespół to będzie trochę inna historia. W zależności od tego jaki jest produkt, jaka jest też firma, jaki jest biznes, w którym dany zespół funkcjonuje, to te efekty mogą mieć różny smak. Dzisiaj w tym nagraniu głębiej w to nie wyjdziemy, za chwilę polecę materiał dodatkowy. Natomiast coś, co Scrum Master tutaj ma za zadanie to to, żeby zwracać na to uwagę czy w ogóle o tej efektywności się mówi. Myślę, że tutaj duża porcja pracy z Product Ownerem danego zespołu, żebyśmy wszyscy jako cały Zespół Scrumowy byli uświadomieni, gdzie tu jest wartość biznesowa, na czym firma zarabia, dlaczego klienci, użytkownicy chcą tego konkretnego elementu. No i tutaj jest ta strona właśnie wyników, ale również rozmowa o kosztach. Czy zespół pracuje tak wydajnie jak trzeba, czy są jakieś potencjały na to, żeby może zaoszczędzić niektórych kosztów? Myślę tutaj niekoniecznie o kosztach ludzkich, ale każdy zespół ma też sporo kosztów po stronie, na przykład infrastruktury, licencji niepotrzebnych wykonanych ruchów, słabej jakości, słabych praktyk. To wszystko się kumuluje w to, że koszt wytworzenia pewnego efektu jest trochę wyższy niż mógłby być. Ważne, że Scrum Master to porusza z zespołem, uświadamia, wyjaśnia, pokazuje pewne może mierniki zadaje pewne trudne pytania, które dają wszystkim do myślenia w tej kwestii tak, żeby zespół nie realizował bezmyślnie zadań, które są bezwartościowe, albo realizował te zadania w sposób, który jest bardzo kosztowny. Więcej na ten temat, jeśli jest to interesujące dla Ciebie, znajdziesz na moim blogu, gdzie stworzyłem dedykowaną stronę tematowi efektywności, znajdziesz to pod adresem kubaszczepanik.pl/efektywnosc, akurat bez polskich znaków.

Kuba: I ostatnie oczekiwanie, które miałbym względem Scrum Mastera dobrze realizując swoją odpowiedzialność, to taki rodzaj pewnej klamry. Wszystkie te poprzednie punkty, które wymieniliśmy już w tym nagraniu muszą być zrealizowane w pewnym konkretnym stylu. Scrum Master musi wyjaśniać intencje swoich działań. Mam duży problem ze Scrum Masterami, którzy zachowują się bardzo enigmatycznie i bez wyraźnego zapytania nie umieją powiedzieć, dlaczego coś proponują, jakąś technikę, zadają jakieś pytanie, czy proponują, czy proszą o wykonanie konkretnej instrukcji. Od dobrego Scrum Mastera oczekuję, że niepytany w gdzieś nieczeledżowany sposób umie powiedzieć – Robimy to, to i to dlatego, że chcę coś osiągnąć, chcemy coś jako cały zespół osiągnąć. Odważnie i szczerze deklaruje pewne rzeczy deklaruje pewne oczekiwania. Pokazuje swój plan działania. Też tak odwracając nie ma żadnej tutaj ukrytej agendy jakiejś manipulacji, jakiejś tajemnicy, której zespół nie jest w stanie zrozumieć.

Kuba: No i taka incepcja w tym nagraniu. Jacek dlaczego naszą intencją jest to żeby deklarować intencję sposobu działania Scrum Mastera?

Jacek: Jest to istotne, dlatego, żeby Scrum Master nie budował sobie wizerunku osoby, która ma jakiś tajny plan, jakąś ukrytą agendę czy żeby ktoś sobie pomyślał, że Scrum Master jest jakąś taką nadrzędną rolą w stosunku do zespołu i on coś wie i mówi jak ma być, a ludzie mają tak naprawdę słuchać. No jest zupełnie odwrotnie. Czyli te intencje powinny być maksymalnie jasne, powinny być transparentne, powinny być jasne dla zespołu i zespoł powinien doskonale rozumieć, że przykładowe jakieś konkretne pytanie zespołu, czy jakaś sugestia, czy propozycja nie wynika z jakiegoś tam widzimisię, Scrum Mastera, który przeczytał mądrą książkę i teraz udaje, że wie, a raczej ma być pomocą dla zespołu, żebyśmy wspólnymi siłami osiągnęli jakiś konkretny sensowny rezultat.

Kuba:  Ten akcent na wspólnymi siłami, czyli wiele z tych rzeczy, o których mówimy tak naprawdę ma jakąś taką wspólną odpowiedzialność całego Zespołu Scrumowego. Bo to cały zespół się usprawnia, to cały zespół usuwa przeszkody, to cały zespół dba o swoją efektywność i mógłbym tak podsumowywać wszystkie punkty wymienione wcześniej. Scrum Master tutaj może wspierać, podsuwać, ale tak naprawdę to wszyscy razem musimy rozumieć o co nam chodzi. Scrum Master być może ma dobre pomysły, ale jeśli ma te pomysły wciskane zespołowi, to najczęściej nic to nie daje.

Kuba: I zanim przejdziemy do kolejnego rozdziału, przypominam, że trwają zapisy na moje warsztaty, Prawdziwe Przypadki Scrumowe. Grupa jest już liczna i silna w momencie tego nagrania, nadal są pojedyncze wolne miejsca, zapraszam na 202procent.pl/przypadki-scrumowe po więcej szczegółów i informacje organizacyjne.

Jacek: Dobrze, przechodzimy do drugiej części nagrania, czyli tak nieco bardziej praktycznie. Co zrobić, jeśli sposób pełnienia roli Scrum Mastera wymaga usprawnienia. Przede wszystkim z Twojej Słuchaczu perspektywy, jeżeli wchodzisz w relację ze Scrum Masterem no to warto byłoby zacząć od zaproponowania spotkania. Może to być spotkanie jeden na jeden, może to być też spotkanie zorganizowane wspólnie z zespołem, gdzie omówicie jak tak naprawdę ta oferta Scrum Mastera mogłaby wyglądać. Jak się czujemy z tym jak aktualnie ta rola jest pełniona no i być może pojawi się tutaj przestrzeń na to, żeby porozmawiać o tym, co można byłoby zrobić inaczej.

Kuba: I bardzo wprost mówimy o tym, żeby to było wspólne spotkanie dlatego, że naszym doświadczeniem jest to, że wiele zespołów albo pojedynczych osób tworzących zespół ma jakieś uwagi do Scrum Mastera. Nie za bardzo jest przestrzeń na to, żeby o tym rozmawiać. Czasami w niektórych firmach nie ma kultury wystarczająco funkcjonującej, związanej z informacją zwrotną, więc trochę trudniej się o tym rozmawia wprost, a Scrum Masterzy czasami niestety nie realizują jakiejś praktyki, związanej z proszeniem o informację zwrotną. Więc tutaj pierwszy punkt jest o tym, żeby wyjść z inicjatywą, spotkać się z konkretnym Scrum Masterem lub Scrum Masterką z Twojego zespołu czy z Twojego otoczenia i zainicjować rozmowy.

Kuba: Druga rekomendacja, to powołaj się na nasz materiał jako punkt odniesienia. Niestety jest trochę tak, że wiele osób nadal nie do końca rozumie, czym Scrum Master się zajmuje i z tego powodu trochę trudniej, rzetelnie i szczerze tak porozmawiać o tym, gdzie są niedociągnięcia lub gdzie jakieś są potencjały na usprawnienie. Przygotowaliśmy ten materiał z pełną świadomością, że może on służyć właśnie dokładnie do tego, żeby zrobić sobie swego rodzaju rachunek sumienia, zastanowić się jak w Twoim zespole rola Scrum Mastera jest realizowana. Jeśli czujesz, że któryś z punktów, który wymieniliśmy w pierwszym rozdziale ma niedociągnięcia, ma potencjały, to wprost o tym powiedz. Powinno być tak, że dla twojego Scrum Mastera nasz materiał pochodzi ze zaufanego źródła i jest bazą do wspólnej rozmowy.

Jacek: Kolejny punkt. Wylicz rzeczy, których Ci brakuje. Tak jak Kuba wspomniał, materiał może być punktem odniesienia, ale oczywiście należałoby tutaj uwzględnić kontekst organizacyjny. Pewne przeszkody, pewne rzeczy, które nie są realizowane jako Scrum Master być może w danym kontekście są nieco bardziej istotne. Czyli przykładowo, może największy problem aktualnie dotyczy braku wsparcia dla osób biznesowych, braku wsparcia dla osoby Product Ownera. Być może Backlog Produktu nie jest tak przejrzysty i sensownie poukładany jak mógłby być. No stąd tutaj jakby trochę na Tobie pewna odpowiedzialność spoczywa, żeby wskazać tę paletę rzeczy, które można usprawnić. Jednocześnie wskazując te, które są z Twojej perspektywy czy z perspektywy twojej organizacji najbardziej istotne.

Kuba: Natomiast mocna rekomendacja, żeby się trzymać konkretów, faktów. Spróbujmy na tym etapie może mniej oceniać, mniej robić sobie wyrzuty, może też nie róbmy jakiejś recenzji dotychczasowych działań danego Scrum Mastera, tylko raczej bardzo nastawienie na przyszłość. Nastawienie takie o myśleniu o tym, co moglibyśmy wszyscy razem zrobić, a nie co do tej pory nie zadziałało u tej osoby albo u poprzednika, poprzedniego Scrum Mastera czy poprzednich członków zespołu.

Kuba: Czwarta nasza rekomendacja. Poproś, żeby nad tym wspólnie popracować z zespołem. Mocno to akcentowaliśmy w temacie intencje i tutaj to wraca. Większość usprawnień jakie Scrum Master może wprowadzić w swoim sposobie działania jest silnie współzależna od tego, jak działa cały zespół. Czyli Scrum Master indywidualnie może naprawdę niewiele zmienić, jeśli nie będzie jakiegoś rodzaju wsparcia, przynajmniej od części zespołu. Więc tutaj od razu kierujemy Twoje myśli w stronę tego, żeby ustalić co wszyscy w zespole albo co duża część zespołu może zrobić, żeby wspólnie usunąć rzeczy, których na razie brakuje, albo poprawić rzeczy, które wymagają usprawnienia.

Jacek: Kolejny krok. Ustalcie plan działania, jak konkretnie usunąć luki, zaczynając od najważniejszej. Mówiąc plan działania, mam tutaj na myśli konkretne kroki takie bardzo jasne, niewieloznaczne, rabialne. Nie jakieś wielkie ogólne sformułowania, tylko trzeba się spotkać z tą i z tą osobą, trzeba zrobić spotkanie z tym i z tym, trzeba przygotować jakiś materiał, trzeba coś przeanalizować, czyli bardzo konkretnie. No i w tym wszystkim to, co już trochę wybrzmiało w poprzednich punktach, warto limitować sobie tą szerokość tematów, którymi się zajmujemy. Zacząć od najważniejszej, rozpocząć pracę nad tym tematem, skupić się na tym, żeby tą najważniejszą rzecz doprowadzić albo do końca, albo do jakiegoś satysfakcjonującego momentu i dopiero wtedy brać się za kolejne tematy, żeby nie wpaść w pułapkę, że porozgrzebujemy bardzo dużo wątków, a tak naprawdę żaden z nich nie będzie zrealizowany do końca.

Kuba: Kolejna porada, już trochę opcjonalna, ma parę założeń, to zaproś Scrum Mastera z innego zespołu, żeby dał feedback. Założenie najważniejsze, że w naszej organizacji w ogóle jest jakiś jeszcze inny Scrum Master, którego można zaprosić, no ale odpowiednio o dużych czy średnich organizacjach już to ma miejsce. Natomiast w tej instrukcji, tak prostej, jest dużo magii. Magii, z której sami z Jackiem korzystaliśmy czy stosujemy ją wręcz do dzisiaj. Jednak co świeże oko, to świeże oko. Ktoś, kto jest bardzo zaangażowany w temat, ktoś, kto jest bardzo zanurzony w dany kontekst, może po prostu pewnych rzeczy nie dostrzegać. Więc ja do dzisiaj sobie cenię, że Jacek przyjdzie na mój warsztat i mi podpowie, że w niektórych miejscach wpadam w za duże dygresje albo w innych miejscach może moja instrukcja wymagała poprawy i dokładnie ten sam efekt może dać się inny Scrum Master z innego zespołu, który przyjdzie, dołączy na Sprint, czy dołączy, chociaż na pojedyncze wybrane spotkanie czy warsztaty, czy konkretne wydarzenie scrumowe. I na tej bazie zwrócił uwagę na pewne rzeczy, które mogą pomóc danemu konkretnemu, naszemu Scrum Masterowi w realizacji swojej roli.

Jacek: Opcjonalnym punktem rozbudowującym to, co Kuba przed chwilą opowiedział, jest zaangażowanie zewnętrznego eksperta, który wesprze rozwój Scrum Mastera. Tutaj do ustalenia jest możliwy styl współpracy. To może być relacja coachingowa, to może być relacja mentoringowa, to może być wejście bardziej w rolę konsultanta, może to będzie bardziej rola trenerska, a może tak naprawdę w zależności od konkretnej sytuacji będziemy umawiać się na jedną z tych konkretnych podstaw. Oto co warto zadbać, to żeby dobrać adekwatne narzędzia do poziomu rozwoju danej osoby, no i dobrze mieć zdiagnozowane potrzeby dalszej pracy. Nie każdy z naszych Słuchaczy jest w pozycji do tego, żeby zaangażować zewnętrznego eksperta, bo to się raczej wiąże się z rolami liderskimi czy managerskimi, ale nawet jeśli Ty samodzielnie nie jesteś w stanie do tego doprowadzić, to na pewno możesz rozpocząć taką rozmowę. Jest to praktyką, niektóre organizacje robią to dość rutynowo i to jest może możliwe, tylko może jeszcze wasze organizacje niepraktykowane, a może nawet praktykowane, tylko jeszcze o tym nie wiecie. Więc tutaj, jeśli czujecie jako zespół w porozumieniu ze Scrum Masterem, że to jest coś, co mogłoby pomóc, to warto to rozważyć i spróbować porozmawiać z tym z odpowiednimi osobami.

Jacek: I dodam tak bardzo wprost, że tymi odpowiednimi osobami możemy być my z Kubą.

Kuba: Tak. I ostatni punkt w naszej instrukcji. Umówcie się na sprawdzenie efektów. Jedną z klasycznych pułapek rozmowy o usprawnianiu się jest to, że się nawet umówiliśmy na konkrety i nawet zrobiliśmy plan, tylko nie wróciliśmy, nie podsumowaliśmy odpowiednich działań. Tutaj możemy porozmawiać ze swoim Scrum Masterem o tym, jak sprawdzicie, jakie efekty da jakieś umówione działanie i też, kiedy do tego wrócicie. Jeśli jesteś członkiem Zespołu Scrumowego, to jest spora szansa, że można się przyczepić do po prostu konkretnej, najbliższej albo jeszcze kolejnej Retrospektywy i tam sobie wygospodarować parę minut na to, żeby sobie powiedzieć, czy umówiony aspekt realizacji roli Scrum Mastera faktycznie się poprawił. To jest dobra okazja, żeby sobie docenić wykonane działania i być może też dać informację zwrotną do tego, co nadal jeszcze jest pewnym potencjałem.

Jacek: Podsumowując. Jak można zmienić sposób, w jaki realizowana jest odpowiedzialność Scrum Mastera w Twoim zespole? Zaproponuj spotkanie jeden na jeden lub z zespołem. Powołaj się na nasz materiał jako punkt odniesienia. Wylicz rzeczy, których ci brakuje. Poproś, żeby nad tym wspólnie popracować zespołem. 

Kuba: Ustalcie plan działania, jak usunąć luki zaczynając od najważniejszej. Zaproś Scrum Mastera z innego zespołu, żeby dał feedback. Zaangażuj zewnętrznego eksperta, który wesprze rozwój Scrum Mastera i umówcie się na sprawdzenie efektu.

Jacek: Jeżeli nie masz pewności, czy Scrum w Twojej organizacji realizowany jest w satysfakcjonującym stopniu albo czujesz, że nadal jest potencjał na usprawnienia, ale nie masz pomysłu, jak się za to zabrać, skorzystaj z naszego eksperckiego doradztwa. Dołączamy z Kubą do organizacji, wykonujemy diagnozę stanu zwinności i na tej bazie rekomendujemy konkretne praktyki oraz zmiany, których celem jest poprawianie efektywności pracy zespołów. Więcej informacji o tej usłudze znajdziesz na stronie porzadnyagile.pl/diagnoza.

Kuba: Natomiast notatki do tego odcinka, artykuł, transkrypcję oraz zapis wideo naszej rozmowy znajdziesz na stronie porządnyagile.pl/127.

Jacek: I to by było wszystko na dzisiaj. Dzięki Kuba.

Kuba:  Dzięki Jacek. I do usłyszenia wkrótce.